مراحل ثبت اختراع فوری در سامانه و نحوه استعلام 1404

چرا باید اختراع را ثبت کنیم؟

ثبت اختراع یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که مخترع یا صاحب یک ایده نوآورانه باید برای حفظ حقوق خود انجام دهد.

مطابق با قوانین حقوق مالکیت فکری، اختراع زمانی مورد حمایت قرار می‌گیرد که به‌ صورت رسمی نزد مرجع صلاحیت‌دار (در ایران، اداره مالکیت صنعتی) ثبت شده باشد.

بدون ثبت رسمی، قانون هیچ ‌گونه حق انحصاری یا حمایتی برای مخترع قائل نمی‌شود، حتی اگر بتواند اثبات کند که اختراع متعلق به اوست.

از منظر حقوقی ثبت اختراع به مخترع حق انحصاری بهره‌برداری از اختراع را می‌دهد. به عبارت دیگر پس از ثبت موفق اختراع، هیچ شخص حقیقی یا حقوقی بدون اجازه صاحب اختراع نمی‌تواند آن را تولید، عرضه، استفاده یا وارد بازار کند.

در غیر این صورت طبق مواد ۶۰ و ۶۱ قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری، متخلف تحت تعقیب قانونی قرار خواهد گرفت و ملزم به جبران خسارات وارده به صاحب حق می‌شود.

علاوه بر این ثبت اختراع یک ابزار اثبات حقوقی بسیار مهم در دعاوی مالکیت فکری محسوب می‌شود. در صورت بروز اختلاف یا سرقت فکری، گواهی ثبت اختراع می‌تواند در مراجع قضایی به عنوان سند معتبر مورد استناد قرار گیرد.

از سوی دیگر در عرصه‌های تجاری و بین‌المللی، ثبت اختراع نشان‌ دهنده اعتبار علمی، نوآوری و توان فنی شرکت یا فرد مخترع است و نقش کلیدی در جلب سرمایه‌گذار، اعطای نمایندگی، عقد قراردادهای لیسانس و مشارکت‌های فناورانه ایفا می‌کند.

همچنین ثبت اختراع یکی از ملزومات دریافت حمایت‌های دولتی، تسهیلات صندوق‌های نوآوری و فناوری و ورود به پارک‌های علم و فناوری است. بسیاری از مراکز رشد و نهادهای حمایتی، ارائه مدارک ثبت رسمی اختراع را شرط اولیه برای بررسی طرح و اعطای کمک‌های مالی می‌دانند.

در نهایت ثبت اختراع موجب تثبیت حقوق مادی و معنوی مخترع می‌شود. حقوق مادی شامل امکان واگذاری، فروش یا بهره‌برداری اقتصادی از اختراع است و حقوق معنوی شامل شناسایی رسمی نام مخترع به عنوان صاحب ایده و ارتقاء اعتبار علمی و حرفه‌ای وی خواهد بود.

بنابراین از منظر حقوقی ثبت اختراع نه‌ تنها یک اقدام محافظتی برای جلوگیری از سو استفاده دیگران است، بلکه راهکاری عملی برای بهره‌برداری قانونی، اثبات مالکیت و رشد فعالیت‌های نوآورانه در فضای رقابتی محسوب می‌شود.

مراحل گام به گام ثبت اختراع

این گواهی به شما اجازه استفاده از مزایای مربوط به ثبت اختراع را می دهد که مخترع می تواند از تمامی این مزایا استفاده نماید. در گواهی اختراع ممکن است نام مخترع با نام مالک اختراع متفاوت باشد دلیل این امر این می باشد که ممکن است مخترع حق مالکیت خود را واگذار گرده باشد. اگر حق مالکیت اختراع بعد از ثبت آن واگذار شود لازم است در این گواهی ظهرنویسی شود. برای دریافت گواهی اختراع لازم است تاییدیه ثبت اختراعات انجام شود و گواهی نامه اختراع بعد از ثبت انجام می شود. بعد از تایید اختراع و انتشار آگهی در روزنامه رسمی انجام می شود.

1. ورود به پنل اداره کل مالکیت صنعتی به سایت https://iripo.ssaa.ir و ورود به بخش ثبت اظهارنامه
2. قبول تعهد نامه جهت رعایت مواد قانونی
3. انتخاب نوع اظهارنامه ( مبنی بر ثبت یک اظهار نامه جدید و اعتراض به ثبت اظهارنامه اختراع)
4. وارد کردن اطلاعات اظهارنامه

وارد کردن اطلاعات اظهارنامه به این شرح می باشد:

همچنین برای انجام امر مذکور فقط از یک روی کاغذ استفاده شود.
در صورتی که تقاضانامه توسط وکیل متقاضی تسلیم اداره مالیکت صنعتی شود اصل وکالت نامه یا رونوشت یا فتوکپی برابر اصل شده بایستی ضمیمه اظهارنامه گردد.
در صورتی که تقاضای ثبت اختراع از طرف شرکت ثبت شده بعمل آمده باشد یک برگ روزنامه رسمی دال بر مدیریت شرکت بایستی به ضمیمه مدارک تسلیم اداره مالکیت صنعتی شود.
فتوکپی شناسنامه مخترع یا مخترعین.
قبض رسید بانکی حق الثبت اظهارنامه تقاضای ثبت.

آدرس اداره ثبت مالکیت معنوی برای ثبت اختراع

افراد به منظور ثبت قانونی اختراع و ثبت محصولات نوپا و خاص خود باید با در دست داشتن مدارک مورد نظر برای ثبت اختراعات خود به اداره مالکیت معنوی در تهران به آدرس:

تهران خیابان فیاض بخش -ضلع شمال شرقی پارک شهر-ساختمان شماره 3 سازمان ثبت اسناد و املاک کشور مراجعه کنند.

یا با تماس با مشاوران ثبتی در ثبت نوول و در اختیار گذاشتن مدارک های مورد نیاز برای ثبت سریع اختراع نزد آن ها امورات ثبت و درج اختراع خود را تخصصی به سرانجام برسانید.

گواهی ثبت اختراع

از آنجا که اختراع به نوعی مالکیتی برای برای مخترع ایجاد می کند که به واسطه آن می تواند از مزایای زیادی برخوردار شود گواهی ثبت اختراع  سندی است که این مالکیت را تایید می کند از این رو لازمه مالکیت ثبت اختراع صدور گواهی  ثبت اختراع می باشد. گواهی ثبت اختراع سندی است که اداره مالکیت صنعتی اطلاعات و مشخصات اختراع را به همراه مخترع و مالک مخترع در ان ذکر می کند. این گواهی دارای مدت زمان محدودی است و بعد از اتمام اعتبار تاریخ عنوان شده در گواهی نامه اختراع مالکیت آن منقضی می شود.

اعتراض به ثبت اختراع

اعتراض به ثبت اختراعات در موارد گوناگونی ممکن است رخ دهد. این حق ممکن است قبل از ثبت اختراع و به دلیل رد اختراع توسط مامورین اداره مالکیت صنعتی باشد یا اینکه ممکن است به علت تعارض در حقوق مالکیت مخترع صورت گیرد. اعتراض به این موضوع در مواردی باید توسط اداره مالکیت صنعتی بررسی شود و در موارد دیگر لازم است بر حسب دادگاه های صالح عنوان شده بر حسب موضوع اعتراض در قانون ثبت اختراعات بررسی شود.

معافیت سربازی و کسری خدمت با ثبت اختراع

اختراع نتیجه تفکرات و تراوشات فکری مخترع است که منتج به ایجاد محصولی جدید و ابتکاری می شود که تاکنون وجود نداشته است. مثل مخترع خودروهای برقی اختراع حتما باید نوین باشد و باید یا تولید جدیدی باشد یا راه حلی برای مشکلی که در صنعتی وجود داشته ارائه کند. به علاوه اختراع باید حتماً کاربردی نیز باشد یعنی در صنعت کارکرد داشته باشد و بتوان از آن تولید انبوه انجام داد تا ثبت آن انجام شود.

مدارک لازم جهت تقاضای ثبت اختراع

برای ثبت اختراع لازم است مدارک زیر تهیه و در سامانه مالکیت معنوی بارگذاری شود:

• کپی کارت ملی و شناسنامه مخترع یا مخترعان
• در صورت نماینده بودن شخصی دیگر، وکالتنامه رسمی یا مدرکی که نمایندگی را اثبات کند
• اظهارنامه اختراع با عنوان اختراع و مشخصات کامل متقاضی
• توصیف فنی کامل اختراع به طوری که شخصی که در آن فن تخصص دارد بتواند آن را اجرا کند
• ادعا نامه (claims) که مشخص می کند دقیقاً کدام جنبه های اختراع تحت حمایت هستند
• نقشه ها، طراحی ها یا دیاگرام های فنی در صورت نیاز برای توضیح اختراع

مدارک اضافه در صورت لزوم:

• خلاصه اختراع (abstract) برای ارائه اطلاعات فنی مختصر
• مدارک اولویت (در صورتی که اختراع قبلاً در کشور دیگری ثبت شده باشد.)
• سند انتقال حقوق (در صورتی که مالک اختراع با مخترع متفاوت باشد.)
• رسید پرداخت هزینه‌های قانونی ثبت

مدت زمان تقریبی برای ثبت اختراع

از زمانی که درخواست اظهارنامه اختراع را در سایت اداره مالکیت صنعتی ثبت می کنید تا 35 الی 45 روز طول می کشد. زمانی که درخواست تایید می شود تا یک ماه باید در روزنامه انتشار داده شود و حداکثر طی یک ماه اعتراضات مربوطه در صورت داشتن معترض به ثبت می رسد. در نهایت آگهی اختراع صادر خواهد شد.

ثبت اختراع بین المللی (PCT) و چگونگی استفاده از آن

روش ثبت اختراع بین المللی تحت معاهده PCT این امکان را به مخترع می‌دهد که بدون ارسال اظهارنامه جداگانه به همه کشورها ابتدا یک درخواست بین‌المللی ثبت نماید. این درخواست در مدت اولیه فرصت اقدام برای کشورهای عضو معاهده را به مخترع می‌دهد.

مخترع باید تصمیم بگیرد که آیا قصد دارد صرفاً در ایران از حق انحصاری استفاده کند یا بازار خارجی نیز در نظر دارد. اگر بازار بین‌المللی مدنظر باشد معاهده PCT می‌تواند هزینه‌های زمانی و مالی را کاهش دهد.

معایب احتمالی ثبت بین المللی عبارت است از هزینه ترجمه مدارک، هزینه‌های وکیل بین‌المللی و تعهد به داشتن نماینده محلی در برخی کشورها. برنامه‌ریزی دقیق و آگاهی کامل از شرایط کشورهای مقصد الزامی است.

موسسه حقوقی ثبت نوول می‌تواند کمک کند تا راهنمای استفاده از ثبت اختراع بین‌المللی را دریافت کنید و بررسی نمایید آیا اختراع شما تحت حمایت کشورهای عضو PCT موجه است یا خیر.

چگونه بهترین موسسه ثبت اختراع را انتخاب کنیم؟

انتخاب یک موسسه معتبر برای ثبت اختراع، نقش بسیار مهمی در حفظ حقوق مخترع و تسریع روند ثبت دارد. اگر این انتخاب به ‌درستی انجام نشود، ممکن است منجر به اتلاف وقت، هزینه‌های اضافی یا حتی از بین رفتن حقوق قانونی مخترع شود.

در ادامه مهم‌ترین معیارهایی که باید برای انتخاب بهترین موسسه ثبت اختراع در نظر گرفته شود را بررسی می‌کنیم:

• تخصص حقوقی در زمینه مالکیت فکری و ثبت اختراع
  یک موسسه معتبر باید دارای کارشناسان و وکلای مجرب در حوزه حقوق مالکیت فکری، حقوق ثبت و قوانین ملی و بین‌المللی اختراعات باشد.

آشنایی دقیق با قوانین داخلی مانند قانون ثبت اختراعات و آیین نامه های اجرایی و همچنین آشنایی با کنوانسیون‌هایی نظیر معاهده PCT، از الزامات مهم برای ارائه مشاوره صحیح است.

• شفافیت در تعرفه ها و هزینه ها
  یکی از نکاتی که باید حتماً به آن توجه کرد، شفاف بودن تعرفه ثبت، هزینه‌های مشاوره، تهیه اظهارنامه و پیگیری‌های قانونی است.

موسسه‌ای معتبر، لیست کامل هزینه‌ها را از ابتدا اعلام می‌کند و از درج هزینه‌های پنهان در مسیر ثبت خودداری می‌نماید. ثبت اختراع ارزان یا گران به ‌تنهایی معیار خوبی نیست؛ بلکه کیفیت خدمات در کنار شفافیت مالی باید سنجیده شود.

• ارائه خدمات جامع و دقیق
  موسسه‌ای که برای ثبت اختراع انتخاب می‌شود باید خدماتی فراتر از صرفاً ارسال اظهارنامه ارائه دهد. این خدمات می‌تواند شامل بررسی پیشینه اختراع، جستجوی پتنت‌های مشابه، تنظیم تخصصی متن توصیف اختراع، مشاوره برای ثبت بین‌المللی، و حتی دفاع از اختراع در صورت رد توسط اداره مالکیت صنعتی باشد.
• سابقه موفق و رضایت‌نامه مشتریان
  موسسه‌هایی که تجربه موفق در ثبت اختراعات متعدد دارند، معمولاً مستندات و نمونه‌هایی از پرونده‌های موفق خود را در اختیار مشتریان جدید قرار می‌دهند.

بررسی نظرات مخترعان دیگر و میزان رضایت آنان، می‌تواند معیار مطمئنی برای سنجش کیفیت خدمات آن موسسه باشد.

• پشتیبانی حقوقی و پیگیری مستمر
  ثبت اختراع فرآیندی زمان‌بر است و ممکن است در طول مسیر نیاز به مکاتبه‌های حقوقی، اصلاح اسناد یا پاسخ به ایرادات اداره ثبت باشد.

موسسه‌ای قابل اعتماد است که پیگیری مستمر، اطلاع‌رسانی منظم، و پاسخ‌گویی دقیق در تمام مراحل ثبت را تضمین کند.

در نهایت انتخاب موسسه‌ای مانند ثبت نوول که با بهره‌گیری از وکلای متخصص مالکیت فکری، تجربه موفق در ثبت داخلی و بین‌المللی و رویکردی شفاف و حقوق‌محور در ارائه خدمات، توانسته اعتماد مخترعان زیادی را جلب کند، می‌تواند تضمینی برای حفظ و تثبیت حقوق قانونی شما در مسیر ثبت اختراع باشد.